باسPCI (Peripheral Component Interconnect) کاربرد بسیار گسترده ای طی 10 سال اخیر داشته است . اما هم اکنون توانایی و قابلیت های آن محدود گشته است . مدل های توسعه یافته این باس مانند اسلت های 64 بیتی و فرکانس های 66 و 100 مگاهرتزی بسیار پر هزینه هستند و نمیتوانند مطابق با نیازهای آینده پهنای باند مناسبی را فراهم سازند .
نسل سوم تجهیزات I/O که اخیرا با نام PCI Express نام گذاری شده است جایگزین مناسبی برای این باس خواهند بود . این نسل جدید در سری چیپست های Grants dale اینتل و در نسخه بعدی Windows با نام Longhorn پشتیبانی خواهد شد . حال اجازه بدهید به این تکنولوژی جدید در صنعت کامپیوتر نگاهی اجمالی بیاندازیم : اینتل در سال 1991 PCI 1.0 را پیشنهاد نمود و پس از آن PCI 2.0 در سال 1993 توسط کادر ویژه استاندارد PCI ، عرضه گردید . رقیب PCI 2.0 در آن زمان باس VESA) VLB یا( VL-Bus بود که توسط Video Electronics Standards Association معرفی گشته بود . VL-Bus یک باس 32 بیتی بود که سومین و چهارمین ردیف کانکتور ها را به انتهای اسلت ISA اضافه کرده بود ، تحت فرکانس 33MHz کار میکرد و کارایی بهتری نسبت به شکاف های ISA ارائه میداد. یکی دیگر از مزایای این باس همزمانی سرعت آن با سرعت پردازنده 486 و سرعت باس حافظه آن بود ، این همزمانی موجب به وجود آمدن یک سیستم سینکرون تحت فکرانس 33MHz میگشت . بنابر این دارای حداکثر کارایی در ردیف خود بود . بدلیل همزمانی VL-Bus با پردازنده ، افزایش فرکانس پردازنده مشکلی بود که با آن مواجه گردید که در این امر موفق شد تا 40 MHz خود را با پردازنده همزمان کند . باس PCI این قابلیت را داشت تا به صورت غیر همزمان با پردازنده کار کند این باس تحت فرکانس های 25 ، 30 و 33 مگاهرتز ارائه شده . از جمله دیگر مشخصه هایی که موجب افزایش بهره برداری از این باس شد Plug and Play میباشد این خصیصه به صورت اتوماتیک و بدون نیاز به تغییر جامپرهای IRQوDMA تنظیمات وابسطه باس را پیکر بندی میکرد و به IRQ ها اجازه میداد که به صورت اشتراکی عمل کنند که طبیعتا بهتر از سیستم های تک Interrupt بود . با ظهور آرایه های RAID ، Gigabit Ethernet و دیگر تجهیزات با پهنای باند گسترده بر روی باس PCI ، پهنای باند 133 MB/s این باس به اوج ضعف خود رسید چرا که این پهنای باند برای آن تجهیزات کم و محدود بود. . تا سال 1997 داده های گرافیکی یکی از دلایل عمده به وجود آمدن ترافیک در این باس بودندAGP ( Accelerated Graphics Port) که توسط چیپست intel 440LX عرضه شد دارای دو هدف اصلی بود : بالا بردن کارایی گرافیکی و همچنین برچیدن داده های گرافیکی از روی باس PCI . با انتقال این داده ها بر روی یک باس دیگر ( از نظر فنی AGP یک باس نیست چرا که تنها یک دیوایس را پشتیبانی میکند ) باس PCI تا حدودی تخلیه گشت . دیگر تحولی که موقعیت باس PCI را بهبود بخشید طراحی مجدد اتصال میان پل شمالی و پل جنوبی بود . در چیپست های قدیمی مانند i440 از باس PCI برای اتصال این دو بخش استفاده میشد . در این حالت باس PCI گلوگاهی بود که تمام داده های ارسالی از(به IDE ، Super I/O (Serial , Parallel, PS/2 و USB مجبور به عبور از آن بودند . اینتل ، VIA و SiS ، باس PCI میان پل شمالی و جنوبی را با یک اتصال پر سرعت دیگر تعویض کردند و سپس IDE ،Super I/O وUSB با اتصال جدا به پل شمالی ارتباط دادند .