زبان برنامهسازی نسل سوم (High Level Language)
زبان برنامهسازی نسل سوم (3GL)، بهبودیافته زبان برنامهسازی نسل دوم است. در حالی که هدف زبانهای برنامهسازی نسل دوم، قرار دادن ساختار منطقی در زبان بوده است، در زبانهای برنامهسازی نسل سوم، هدف این است که قابلیّت استفاده از زبانها را به گونهای بهبود بخشند که سادهتر شوند؛ یعنی بهکارگیری آن راحتتر باشد که منجر به این امر میشود که انواع مناسبی از توابع طوری بازنویسی شوند که کارایی بهبود بخشد و قسمت عمده حجم کد برنامه به کلاسها اختصاص یابد (مانند ویژوال بیسیک). پیشرفت زبان نسل سوم نسبت به نسل دوم در این است که از منظر کاربر، قابلیّت استفاده از زبان بهبود یافته است.
این نسل، اوّلین بار در اواخر دهه 1950 طرّاحی شد و فرترن، الگول و کوبول، نمونههایی اوّلیّه از این نوع زبان هستند.
بیشتر زبانهای امروزی (بیسیک، C، C++، C#، پاسکال و جاوا)، نیز زبانهای نسل سوم هستند.
اغلب زبانهای 3GL، برنامهنویسی ساختاریافته را پشتیبانی میکنند.
زبان برنامهسازی نسل چهارم (Very High Level Language)
زبان برنامهسازی نسل چهارم (دهههای 1970 تا 1990) (به طور خلاصه: 4GL)، یک زبان یا محیط برنامهسازی است که با منظور خاصّی طرّاحی شده است، از قبیل توسعه نرمافزارهای تجاری – بازرگانی. در سیر تکاملی دانش کامپیوتر، زبانهای نسل چهارم به دنبال نسل سوم، روندی صعودی در تجرید و قدرت بیان بالاتر را طی کردند. در این نسل، تلاشهایی صورت گرفت تا زبانهای نسل پنجم تعریف شده و مورد استفاده قرار گیرند.
زبان طبیعی، شیوه ساختار بلوکی زبانهای برنامهسازی نسل سوم، فرآیند توسعه نرمافزار را بهبود بخشید. در هر صورت، روشهای توسعه زبانهای نسل سوم، کند و خطاپذیر بودند. مشخّص شد که برخی از برنامههای کاربردی را میتوان خیلی سریعتر توسعه داد؛ بدین صورت: با افزودن زبان برنامهسازی سطح بالاتر و متدولوژیای که همارز دستورالعملهای بسیار پیچیده نسل سوم را تولید میکند. در برخی جهات، مهندسی نرمافزار بهوجود آمد تا توسعه زبانهای نسل سوم را یاری دهد. طرحهای مربوط به زبانهای نسل چهارم و پنجم، بیشتر در حلّ مسائل و مهندسی سیستمها تمرکز یافتهاند.